TRUMP KİME ZARAR VERİR ?

Barack Hüseyin Obama. Adında Hüseyin'i görünce, tüm müslümanların beklentileri en üst seviyeye çıkmıştı. Düşünce; ilk siyah ve ilk müslüman Başkan.

8 yılın sonunda, hiç kimse aynı fikirleri taşımıyor. İslam dünyası yine kan gölü.

Bunda Obama'nın kendi tavırları yoktu düşüncesi yanında, aslen ABD'nin kurulu düzenin daha etkili olması. Senato ve Meclis, iktisadi güç sahipleri, silah tüccarları, iç dengeler.

Bir Başkan bunlara ne kadar yön verebilir.

Gerçi Obama da ne kadar yön vermek istedi? Filistin meselesi hariç, fazla kabul gören bir faaliyeti olmadı. O da İsrail'in yeni yerleşkeleri inşaası, Mısır tünellerinin yıkılması pahasına. UNESCO ve BM Filistin'e daha sıcak gibi göründü. Son günlerdeki ABD'nin çekimser kalmasıyla alınan İsrail kararı. Ancak, Mısır darbesi, Suriye'nin yıkılışı, Irak'ın istikrarsızlığı. Tüm bunları unutturuyor.

Peki Trump ne yapar? Siyahi ve halktan görünen bir Başkan'ın yerine zengin ve elit bir Başkan. ABD'yi değiştirir mi? Dünya'ya etkisi ne olur?

İlk etkisi eknonomik. Gümrük duvarı ve vergi açıklamarı, daha işin başından, ABD yatırımcılarının, dış dünyadan ABD'ye yönelmesine neden olacak. İlk görüntü bu. En azından dış yatırım kararları iptal ediliyor. Bu ise paranın seyrinin ABD'ye doğru yönelmesine neden olacak, ABD'den yatırım amaçlı fon çıkışı azalacak.

Bunun ilk etkisi, dünyada doların değerinin artması. Ayrıca, ABD şirketleri daha ucuz üretim yerine daha maliyetli üretime yönelebilir.

Bu bir yandan ABD istihdamına katkı olarak görülse de; maliyet artışları ve pazarlama imkanlarının sınırları şirketlerin mali yapılarına zarar verebilecek nitelikte. Ayrıca, bu ürünlerin kullanıcıları da daha fazla ödemek zorunda kalacak.

Başka ne etkileri olabilir? Trump, artık, yönetim devirmeyeceğiz diyor. Biz buna bağlı olarak dünya daha istikrarlı ve sakin olacak diyebilir miyiz? Şahsi kanaatim; hayır.

ABD, biz devirmeyeceğiz diyor. Devrilmeyecek demiyor. Başkalarını kullanmayacağız demiyor. Buna göre, ABD'nin dış dünya operasyonlarının maliyetini azaltacak yollar aranacaktır. Dünya düzeni, yine eski devrinde seyredebilir.

Başka bir etkisi, ABD'ye giriş kontrolleri, yabancılar ve vize. ABD, daha zor vize verecek, yabancılara ABD'de daha az fırsat tanıyacak diyebiliriz. Ancak, burada tek söz sahibi Trump değil. İç dengeler burada, kısıtlama önüne çıkacaktır. Zaten, Trump ta seçim kampanyasındaki dili değiştirdi. Daha yumuşak söylemi var.

Peki, ABD iç dengeleri nasıl etkilenir? ABD büyük ekonomiler arasında gelir dağılımı en bozuk ülkelerden. Obama'nın sağlık sigortası alanında yaptığı, bütçe kanununa takılarak zor günler yaşatan, Obamacare bu konuda kısmi çalışma ifade ediyordu. Trump, Obamacare'i kaldıracağım diyor. Bu durumda, Trump'un faaliyeti ABD'den kaçan paranın ABD'ye istihdam olarak dönmesini ifade ederken, Obamacare gibi doğrudan yardımları anlatmıyor. Peki, ABD yatırım artışı ABD ekonomisine ne kadar katkı sağlar? Burada bir soru işareti var, bence.

Dünya piyasalarından bu şekilde kopuş ABD'ye zarar verecektir. Bir diğer yandan, gelirden daha az pay aldığını düşündüğüm zenci ve hispanic nüfus, bu politik tavırdan, daha olumsuz etkilenecek, ABD iç dengeleri daha da bozulabilecektir.

Trump döneminde de ABD-İsrail politikalarının zayıflamasını beklemiyorum. Trump'un seçildiği ilk günlerde İsrail'den gelen kutlama ve kutlamanın sırası buna işaret ediyor. Ve Trump'un BM'nin İsrail kararına olumsuz tepkisi.

20 Ocak geldi gelecek. Trump'lu bir ABD nasıl olacak, bekleyelim görelim.

Allah'ın (c.c.) selamı üzerinize olsun.