Tüm Çalışanlar Zorunlu Bireysel Emeklilik Sistemine Dahil Olacak

25 Ağustos 2016 tarih ve 29812 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve 1 Ocak 2017 tarihinde yürürlüğe girecek olan otomatik katılımlı bireysel emeklilik sistemi diğer adıyla zorunlu tasarruf fonu kimleri kapsıyor, işçilere getirdiği haklar ve yükümlülükler nelerdir? Bu yazımızda çok tartışılan zorunlu tasarruf fonu hakkında bilinmesi gerekenleri açıklıyoruz…

• KİMLER ZORUNLU BES SİSTEMİNE DAHİL OLACAK:

1 Ocak 2017’den itibaren 45 yaşını doldurmamış 5510 sayılı Kanun’un 4/a ve 4/c kapsamında özel ve kamu çalışanları, zorunlu bireysel emeklilik sistemine dahil olacak. Söz konusu düzenleme yaklaşık 13 milyon kişiyi ilgilendiren bu düzenlemedir.

• SİSTEM NE ZAMAN YÜRÜRLÜĞE GİRECEK:

Düzenleme 1 Ocak 2017 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek.

• ÇALIŞANIN MAAŞINDAN KESİNTİ NE KADAR OLACAK:

Çalışan katkı payı, çalışanın SGK primine esas ücreti üzerinden %3 olarak hesaplanacaktır. Bu oranı iki katına kadar artırmaya yüzde bire kadar indirmeye Bakanlar Kurulu yetkilidir. (Asgari ücretliden 49,41.TL, tavan üzerinde ücret alanlarda ise en fazla 321,17.TL. Kesinti yapılacaktır.) 2017’de bu miktarlar ücret artış oranına göre artacak.

İşçilerin ikramiyeleri varsa, ikramiye aldıkları ay yapılacak kesinti de o oranda artacak.

• DEVLET KATKISI NASIL VE NE KADAR OLACAK MI?

Çalışan adına ödenen katkı payları üzerinden Devlet katkısı sağlanacaktır. Ayrıca, ödenen katkı payları, yatırımlara yönlendirilecek ve değerlendirilecektir. Çalışanın Kanun’da belirtilen cayma hakkını kullanmaması durumunda, sisteme girişte bir defaya mahsus olmak üzere 1.000,00 TL ilave devlet katkısı sağlanacaktır. Bakanlar Kurulu, bu tutarı yarısına kadar artırmaya veya yarısına kadar azaltmaya yetkilidir.

Emeklilik hakkının kullanılması hâlinde, hesabında bulunan birikimi en az on yıllık, yıllık gelir sigortası sözleşmesi kapsamında almayı tercih eden çalışana, birikiminin yüzde beşi karşılığı ek Devlet katkısı ödemesi yapılır.

• ÇALIŞAN SİSTEMDEN AYRILABİLECEK Mİ?

Çalışana, emeklilik planına dahil olduğunun kendisine bildirildiği tarihi takip eden iki ay içerisinde sözleşmeden cayma hakkı tanınmıştır. Cayma durumunda, ödenen katkı payları ve varsa hesabında bulunan yatırım gelirleri ile birlikte iade edilecektir.  Sistemden çıkan çalışanlar 1.000,00 TL. lık devlet katkısını ve diğer katkıları alamayacak. Çalışan sistemden 3 yıl içinde çıkarsa devlet katkısı alamıyor. 3 ila 6 yıl arasında çıkanlar devlet katkısındaki birikimlerinin yüzde 15, 6 ila 10 yıl arasında çıkanlar ise yüzde 35, 10 yılı tamamlayanlar yüzde 60’ını alıyor. Primler ileride taksitler halinde geri ödenecek veya tek seferde toplu ödeme yapılacak.

• ÇALIŞAN İŞYERİNİ DEĞİŞTİRİRSE NE OLACAK?

Çalışanın işyeri değiştirmesi halinde, yeni işyerinde Kanun’da belirtilen emeklilik planı varsa tüm haklarıyla yeni işyerine aktarılabilecektir. Eğer, yeni işyerinde emeklilik planı yoksa, talep etmesi durumunda önceki işyerindeki emeklilik planına devam ettirebilir, talep etmezse emeklilik sözleşmesi sona erdirilir.

• İŞÇİ İSTEDİĞİ SİGORTA ŞİRKETİNİ SEÇEBİLECEK Mİ?

İşveren, çalışanlarını Müsteşarlıkça uygun görülen şirketlerden biri ile anlaşacak ve sunacağı emeklilik planına çalışanları dahil edecek. Çalışanların istedikleri emeklilik şirketini seçme hakları olmayacak.

• ZORUNLU ÜCRET KESİNTİSİNİ KİM YAPACAK?

Kanun, işverene ayrıca bir finansal yük getirmemekle birlikte bazı sorumluluklar getirmiştir. Kanun’da belirtilen şartlara uyulmaması durumunda işverene her bir ihlal için 100,00 TL ceza kesilecektir. Çalışan katkı payı, en geç çalışanın ücretinin ödeme gününü takip eden iş günü ödenmesi gerekecektir. Eğer işveren katkı payını zamanında ödemezse veya geç öderse birikimin parasal kaybının oluşması halinde bizzat kendisi sorumlu tutulacaktır.

• BES ŞİRKETLERİ FONDAN KESİNTİ YAPACAK MI?

Bireysel emeklilik şirketleri, fon işletim giderleri haricinde herhangi bir kesinti yapamayacaktır. Ayrıca, bireysel emeklilik şirketleri, cayma süresince ödenen katkı paylarının değer kaybetmemesini sağlamakla da sorumlu tutulmuştur.