KİT'lerde "son 30 yılın en büyük zararı" iddiası

Zaman gazetesinin haberine göre; siyasi belirsizliğin etkisiyle Türk lirasının dolar karşısında her geçen gün değer kaybetmesiyle sermayelerinin tamamı kamuya ait 26 kamu iktisadi teşebbüsü (KİT), geçen yıl rekor zarar etti.

, KİT’ler 2014 yılında toplam 1 milyar 920 milyon lirayla son 30 yılın en büyük zararına imza attı. Aynı KİT’ler sadece bir yıl önce 2013’te ise, toplam 3 milyar 391 milyon TL kâr elde etmişti. KİT’lerin zarar açıkladığı son yıl, küresel finans krizinin yaşandığı 2008’di.  Zarar sebebiyle KİT’lerin oluşturduğu katma değerin GSYH’deki payı yüzde 0,67’ye geriledi.

KİT’lerdeki zarar mercek altına alındığındaysa, en büyük zararın enerji şirketlerinde olduğu görülüyor.

* Elektrik Üretim AŞ (EÜAŞ): 2013’ü 2,3 milyar TL kârla kapatan şirket, 2014’te 2,5 milyar TL zarar etti.

* BOTAŞ: 1,5 milyar tl kârdan 587 milyon TL zarara düştü.

* Devlet Demiryolları: 2014’teki zararını bir önceki yıla göre yüzde 38 artırarak 1 milyar 874 milyon 309 bin TL’ye çıkarttı.

* Türkiye Kömür İşletmeleri: 43 milyon TL zarar etti.

* Türkiye Taş Kömürü Kurumu (TTK): 580 milyon lira zarar etti.

SADECE ALTISI KÂR ETTİ

Zarar etmeyen KİT’lere bakıldığındaysa, kar oranlarının oldukça gerilediği görülüyor. Bunlara bir örnek olarak, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’nın (TPAO) 2013’te 1 milyar 634 milyon lira olan kârı 2014’te 839 milyon liraya geriledi.

Toplam 26 KİT’ten sadece altısı geçtiğimiz sene kârını artırdı. Bunlar, Eti Maden İşletmeleri, Türkiye Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ), Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ), Devlet Malzeme Ofisi’nin (DMO), Türkiye Şeker Fabrikaları ve Çaykur oldu.