İsrail'e tepki büyüyor

İsrail'in askerlerinin Yahudi yerleşimciler eşliğinde Mescid-i Aksa'ya girişi ve ardından Filistinlilere müdahalesi uluslararası kamuoyundan çok fazla tepki aldı. 

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Ban Ki-mun, İsrail askerlerinin Mescid-i Aksa'ya girmesi ve ardından yaşanan olaylar nedeniyle sözcülüğü aracılığıyla yaptığı yazılı açıklamada eski Kudüs kentinin kutsal yerlerinde gerilimin artmasından endişe duyduğunu belirtti.

BM Ortadoğu Barış Süreci Özel Koordinatörü Nickolay Mladenov, BM Güvenlik Konseyi'nde gerçekleştirilen Filistin toplantısına video konferans yöntemiyle katılarak, Mescid-i Aksa içinde ve çevresinde yaşanan olaylar nedeniyle büyük endişe yaşadığını kaydetti.

Beyaz Saray Sözcüsü Josh Earnest, günlük basın toplantısında, Mescid-i Aksa'daki şiddet ve artan gerilimden "derin kaygı" duyduklarını belirterek, "ABD, tüm şiddet eylemlerini, özellikle çok sayıda insan için kutsal olan yerlerdekileri kuvvetle kınıyor" dedi.

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Merziye Afham, İsrail askerlerinin Mescid-i Aksa'ya yönelik saldırılarını kınadı. Bakanlığın internet sitesinde yayımlanan açıklamasında Afham, "İslam ülkeleri siyonistlerin Müslümanların mukaddesatına yönelik saldırılarına acilen tepki göstermeli" ifadesini kullandı.

Suudi Arabistan Bakanlar Kurulu da Mescid-i Aksa'ya yönelik saldırıları kınayarak, İsrail yönetimi ve Yahudi yerleşimcilere Aksa'ya yönelik saldırıları ile yerleşim birimleri inşasına son vermesi çağrısı yaptı.

İslam İşbirliği Teşkilatı, saldırıyla ilgili yaptığı açıklamada, "İsrail işgalci güçlerinin Mescid-i Aksa'daki Müslümanlara saldırmasını" kınayarak, "Bu işgalci İsraillilerin, Aksa'yı zaman ve mekan olarak ikiye bölme projesi için yaptığı terör eylemlerinin bir parçasıdır" ifadelerini kullandı.

Tüm dünyaya "İsrail'e karşı koyma" çağrısı 

Arap Parlamentosu Başkanı Ahmed bin Muhammed el-Cervan ise yaptığı yazılı açıklamada, İsrail'in Aksa'ya yönelik ihlallerini kınayarak, bunların uluslararası hukuka ve insan haklarına aykırı olduğunu belirtti. Cervan, tüm dünyaya İsrail'e karşı koyma çağrısı yaptı.

Mısır Dışişleri Bakanlığı'ndan konuyla ilgili yapılan açıklamada da Filistin'de İslami kutsal değerlere karşı yapılan ihlallerin kabul edilemez olduğu vurgulandı. Açıklamada, "Dini değerlere yapılan ihlallere devam edilmesi son derece tehlikelidir. Bu öfke duygularını tahrik eder, İsrail ile Filistin arasındaki müzakerelere devam etme çabalarını yok eder" denildi.

Fas Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan yazılı açıklamada ise Fas'ın, tüm dünyadaki Müslümanların duygularını inciten bu kışkırtıcı eylemleri kınadığı belirtilerek, İsrail'in yaptıklarının uluslararası kanunlara aykırı olduğu vurgulandı.

Fransa Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Romain Nadal, AA muhabirinin konuyla ilgili yazılı sorusuna, Fransa'nın Kudüs'te pazar günü başlayan saldırıları kınadığını bildirdi.

Fransa'nın Kudüs'teki kutsal mekanlara duyduğu saygı ve ilgiyi vurgulayan Nadal, "Bu saldırılar İsrail ile Filistin arasındaki çatışmanın çözümü için barış görüşmelerinin tekrar başlaması gerektiğine işaret ediyor" dedi.

Almanya Dışişleri Bakanlığı Sözcü Yardımcısı Sawsan Chebli, İsrail askerlerinin Harem-i Şerif'e girmelerine ilişkin, "Harem-i Şerif'de ve Mescid-i Aksa çevresinde gerginliklerin azaltılması için her şey yapılmalı" dedi. Chebli, sorumluların Kudüs'deki Harem-i Şerif'te yaşanan gerilimin ne kadar hassas, kırılgan ve patlamaya hazır olduğunun bilincinde olmaları gerektiğini belirtti.

Almanya Sol Parti Federal Meclis (Bundestag) Milletvekili Annette Groth, silahlı askerlerin ibadet etmek için bir araya gelen insanların bulunduğu kutsal mekana girmelerinin kabul edilemez olduğunu belirterek, İsrail askerlerinin Mescid-i Aksa'ya girmesini sert bir şekilde kınadığını söyledi.

"Hepimiz birbirimizi kabul etmeliyiz"

Avrupa Parlamentosu (AP) Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Elmar Brok, saldırıyla ilgili olarak Harem-i Şerif'te ve Mescid-i Aksa'da son günlerde çok zor durumlar yaşandığını kaydederek, "Kudüs'teki bu alan Müslümanlar, Yahudiler ve Hristiyanlar için kutsal bölgeler. Bu nedenle, hepimiz birbirimizi kabul etmeli ve uygun davranmalıyız" dedi.

Avrupa Parlamentosu İşçi Partisi Milletvekili Afzal Khan da, Mescid-i Aksa'da yaşanan şiddet olaylarından son derece rahatsız olduğunu belirtti. Mescid-i Aksa'nın kutsal bir alan olduğunu hatırlatan Khan, "Yaşananları gerçekten çok rahatsız edici buluyorum. Bu kutsal bir alan ve burada şiddet olayları yaşanmamalı" dedi.

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Sözcüsü Maja Kocijancic ise konuyla ilgili olarak "Tüm tarafların sakin ve soğukkanlı davranması gerekli. Kutsal alanların statüsüne tam saygı çok önemli" dedi.

Endonezya'daki dini kuruluş Nahdlatul Ulama'nın lideri KH. Said Aqil Siradj, Mescid-i Aksa'daki şiddet ve artan gerilimin üzüntü verici olduğunu belirterek "İsrail askerlerinin Mescid-i Aksa'da uyguladığı şiddet kesinlikle tolere edilemez" dedi.

Uluslararası Af Örgütü'nün konuyla ilgili açıklamasında El-Aksa’da yaşanan gelişmelerin incelendiği belirtilerek, "İsrail güçlerinin Batı Şeria ve Doğu Filistin bölgelerinde rutin bir şekilde aşırı güç uygulamasına ilişkin devam eden endişelerimiz var" denildi.

İtidal çağrısı

Rusya, Mescid-i Aksa'da yaşanan gerilimle ilgili İsrail ve Filistin'e itidal çağrısında bulundu. 

Rusya Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, Doğu Kudüs ve Mescid-i Aksa arazisinde durumun daha da kötüleşmemesi ve gerginliklerin çatışmaya dönüşmemesi için hem İsrail'in hem de Filistin'in acil adımlar atması gerektiği bildirildi. 

Düşünülmemiş adımların çok kötü sonuçlar doğurabileceğinin belirtildiği açıklamada şu ifadeler yer aldı:

"Kutsal mekanlarda istikrar korunmalı ve çatışma doğuracak bireysel hareketlerden kaçınılmalıdır. Kudüs civarındaki kutsal mekanlarda huzurun bozulması, Filistin sorununda adil çözüm şanslarını azaltacak, Ortadoğu ve Kuzey Afrika'da durumun daha da kötüleşmesine katkı yapacak."

Cezayir'den Arap Ortak Savunma Anlaşması'nı uygulama çağrısı 

Öte yandan Cezayir'de Barışçıl Toplum Hareketi (MSP), Arap Birliği'ne, İsrail'in Mescid-i Aksa'ya yönelik saldırılarına karşı Arap Ortak Savunma Anlaşması'nı uygulama çağrısında bulundu.

Müslüman Kardeşler Teşkilatı'na (İhvan) yakınlığıyla bilinen MSP'den yapılan yazılı açıklamada, "Arap Birliği'ne olağanüstü toplanma, Arap Ortak Savunma Anlaşması'nı uygulama ve düşman Siyonistlerle tüm normalleşme uygulamalarını, diplomatik ve ticari ilişkileri kesmek için ortak bir tutum sergileme çağrısında bulunuyoruz" denildi.

Cezayir makamlarına diplomatik yönden harekete geçme çağrısı yapılan açıklamada, İslam ümmetinden de Mescid-i Aksa'nın saygınlığını zedeleyen Siyonistlere karşı ortak ve güçlü bir tutum sergilemesi talep edildi.

Arap ülkeleri arasında 1950'de imzalanan Ortak Savunma ve Ekonomik İşbirliği Anlaşması, silahlı düşmanlara karşı mücadele ile üye ülkelerden birine yapılan saldırının tüm ülkelere yapılmış kabul edilmesi gibi savunmayla ilgili çeşitli maddeler yer alıyor.