Esed konusunda yine anlaşamadılar

Viyana toplantısına ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, İran Dışileri Bakanı Cevad Zarif ve Türkiye Dışişleri Bakanı Feridun Sinirlioğlu da bulunuyor. Suudi Arabistan, Katar, Umman, Birleşik Arap Emirlikleri ve Mısır dahil olmak üzere konferansa toplam 17 ülke katıldı. ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, toplantı sonrası yaptığı açıklamada Esed'in müttefikleri Rusya ve İran ile 'Esed akıbeti konusunda' anlaşamadıklarını açıkladı. y ABD'li bakan, 'Suriye'nin geleceği konusnda ABD'nin poziyonu değişmedi. Esad Suriye'yi birleştiremez' vurgusu yaptı.

Dışişleri Bakanı Feridun Sinirlioğlu da Viyana'daki görüşmelere katılan ülkelerin çoğunluğunun Suriye'de 'Beşşar Esad ile barışın mümkün olmadığı' konusunda mutabık olduğunu söyledi.

Toplantı sonrası yapılan ortak açıklamada 'BM aracılığıyla tüm ülkede ateşkes sağlanması için girişimlerin başlatılmasında anlaşıldığı' belirtildi. Açıklamada, 'Azınsamayacak ölçüde görüş ayrılıkları sürüyor. Ancak savaşın bitirilmesi için diplomatik çabaların hızlandırılması mecburidir.' denildi. 

Suriye'deki tarafların BM nezaretinde bir araya getirilip yeni bir girişim başlatılması gerektiğine vurgu yapan ülkeler, 'BM araclığıyla Suriye hükümeti ve muhalefetin temsilcileri bir araya gelip,güvenilir, mezhep dışı, kapsayıcı bir anayasanın yazılmasını takiben seçimlerin düzenlenmesini öngören yeni bir siyasi sürecin başlatılması' konusunda uzlaşma sağlandığını belirttiler. 

Toplantı sonrası ülkeler iki hafta içinde yeniden bir araya gelme konusunda uzlaştı. 

Öncesinde İran medyasın Tahran'ın Viyana'da anlaşamaya 'hazır' bir bir görüntü çizmişti. İran medyasına göre, Viyana'daki konferansta Tahran'ı temsil eden heyetten Dışişleri Bakan Yardımcısı Hüseyin Emir Abdullahiyan, 'İran Esed'in sonsuza kadar yönetimde kalmasında ısrarlı değil' ifadesini kullandı. Reuters'e konuşan İran konusunda uzman bir Ortadoğu yetkilisi, İran'ın görüşmelerde esnek bir tavır takınabileceği sinyalini veren Abdullahiyan'ın bu ifadesi, Tahran'ın kısa bir geçici süreçten sonra Esed'den bile vazgeçebileceği anlamına geliyor. Yetkili, İran'ın altı aylık bir geçici sürecin sonunda Esed'in akıbetinin düzenleneceği bir seçimin kararlaştırılmasına razı olabileceğini söyledi:

'Bu tür görüşmeler uzlaşmaktan ibaret. İran da Esed'in altı aya kadar kalması konusunda uzlaşmaya hazır. Tabii ki ülkenin kaderine Suriye halkı karar verecek.'

Washington'un müttefiklerinin Suriye ile ilgili hiçbir uluslararası müzakere konferansına katılmasını kabul etmedikleri İran, 250 bin kişinin öldüğü iç savaşta Esed'in en büyük destekçilerinden biri. Suriye sahasında etkin oyuncuların beş yıldan beri devam eden iç savaşı sona erdirmek için şu ana kadar yaptığı girişimleri başarısız oldu.